Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.

Mapa strony

Komora

Kuchnia

Nasze M-4

Zwierciadło czasu

Gabinet burmistrza

Szuflandia

Sprzęty/narzędzia

  1. Sprzęty/narzędzia
  2. Eksponaty
  3. Komora
  1. Home
  2. Komora
  3. Eksponaty
  4. Sprzęty/narzędzia

Sprzęty/narzędzia

Cep
Chomąto
Grabie
Kosa
Magiel
Narty biegowe
Nosidło
Pralka
Przetak
Sanki
Sierp
Szczypce do prania
Szufla do zboża
Tara
Topór ciesielski
Waga
Warzecha do prania
Wałek drewniany do maglownicy
Powrót
Poprzedni
Następny

Cep

Numer inwentarzowy: MŻo/126

Wymiary:
Długość – 140 cm (dzierżak), 50 cm  (bijak)
Materiał: drewno, rzemień 
Technika: ciesielska
Pochodzenie: Jastrzębie-Borynia, Górny Śląsk
Datacja: I połowa XX w.

Opis: 
Cep dwudzielny jest złożony z dwu drewnianych drążków dzierżaka i bijaka połączone są drewnianymi pałączkami i skórzanym pasem. Cep służył do młócenia zbóż. Praca polegała na uderzaniu całą długością krótszego kija (bijaka) o rozsypane na podłożu zboże. W ten sposób można było otrzymać ziarno i prostą słomę, która nadawała się robienia strzech, w XX w. zostały wyparte przez omłot mechaniczny. Cep zaliczany jest do jednych z najprostszych i najstarszych narzędzi rolniczych używany w różnych kulturach. 
Obiekt zakupiono od mieszkańca Boryni dnia 30.07.2002.

Chomąto

Numer inwentarzowy: MŻo/1045

Wymiary:
Wysokość - 63 cm
Materiał: drewno, tkanina
Technika: wyrób rzemieślniczy
Pochodzenie: Górny Śląsk
Datacja: połowa XX w.

Opis:  
Chomąto jest rodzajem jarzma używanego do zaprzęgania zwierząt pociągowych (do wozu, pługa, itp.), pozwala na równomierne rozłożenie obciążenia dookoła karku zwierzęcia a tym samym lepszego wykorzystania siły zwierzęcia.
Prezentowane chomąto jest przeznaczone dla wołu, wykonane jest z dwóch grubych kawałków drewna. Profilowane i połączone na jednym z końców dwoma metalowymi płaskimi prętami a na drugim końcu przy jednej z belek wisi skórzany pasek, obydwie belki od wewnętrznej strony obite grubą tkaniną, a wypełnienie tego stanowią trociny.
Darowizna Zespołu Szkół Budowlano-Usługowych w Żorach z dnia 10.08.2005.

Grabie

Numer inwentarzowy: MŻo/1378

Wymiary:
Wysokość - 170 cm
Długość – 55 cm
Długość „zębów” – 9-10 cm 
Materiał: drewno
Technika: wyrób rzemieślniczy
Pochodzenie: Górny Śląsk
Datacja: połowa XX w.

Opis:  
Grabie to jedno z najpopularniejszych narzędzi stosowanych w rolnictwie (np. żniwa, sianokosy, itp.) i ogrodnictwie. Wykonane z drewnianej beleczki o przekroju kwadratowym, w której osadzone są „zęby” (drewniane patyczki) oraz długiego styliska. Prezentowany obiekt ma 11 zębów oraz samorodne stylisko z naturalna patyna świadczącą o długotrwałym użytkowaniu, są typowymi grabiami stosowanymi w rolnictwie
Zakupiono w galerii „Pod manekinem” w Rybniku dnia 21.06.2013.

Kosa

Numer inwentarzowy: MŻo/1088

Wymiary:
Wysokość - 145  cm (rękojeść), 80  cm (ostrze)
Materiał: drewno, metal
Technika: stolarska, kowalska
Pochodzenie: Górny Śląsk
Datacja: połowa XX w.

Opis: 
Kosa jest prostym, popularnym narzędziem rolniczym, służącym do ścinania zbóż lub traw. Składa się z wygiętego noża zamocowanego na drzewcu (kosisko) zaopatrzonym w rękojeść (hynkel). Ostrze noża znajduje się po wewnętrznej stronie wygięcia. Kosy żniwne dodatkowo zaopatrywane były w pałąki zagarniające skoszone zboże. Części żeleźca: szpic, ostrze, część płaska, grzbiet, wyrostek, za pomocą, którego przymocowuje się rękojeść. Oddzielne części: klin, pierścień i rękojeść. Do klepania kos używa się kowadełka i młotki, natomiast do ostrzenia osełki.
Zakup od mieszkanki Rybnika-Chwałowic dnia 21.09.2005.

Magiel

Numer inwentarzowy: MŻo/1198

Wymiary:
Wysokość – 130 cm
Szerokość – 75 cm
Głębokość – 67 cm
Materiał: metal, drewno
Technika: wyrób fabryczny
Pochodzenie: Górny Śląsk
Datacja: połowa XX w.

Opis: 
Magiel jest maszyną służącą do prasowania (maglowania), składa się z dwóch ruchomych walców, z jeden z nich, napędzany jest ręczną korbą. Przeciskanie przez obracający się cylinder powoduje przesuwanie i rozprasowywanie tkaniny. Maglowaniu poddaje się bieliznę o dużym rozmiarze m.in. pościel, obrusy, zasłony. Pościel nawija się na wałek i zgniata przetaczając między dwiema płaszczyznami. Domowe magle wykorzystywane były również jako wyżymaczki nadmiaru wody z upranych tkanin. Prezentowany egzemplarz został wykonany przez niemiecką firmę „Askania”. 
Zakupiono od ostatniej właścicielki dnia 23.07.2007.

Narty biegowe

Numer inwentarzowy: MŻo/958/a-b

Wymiary:
Długość - 202 cm
Szerokość - 6 cm 
Materiał: drewno, metal
Technika: wyrób rzemieślniczy
Pochodzenie: Żory, Górny Śląsk
Datacja: I połowa XX w.

Opis: 
Drewniane narty składają się z dwóch podłużnych płóz o wygiętym dziobie, pomalowane na czarno z metalowymi okuciami. Służyły do ślizgania się po śniegu, był to najdroższy sprzęt sportowy połowy XX wieku na Górnym Śląsku, dlatego korzystała z niego niewielka ilość osób.
Darowizna Ewy Rotter-Płóciennikowej  z Żor dla Muzeum Miejskiego w Żorach z dnia 15.03.2005.

Nosidło

Numer inwentarzowy: MŻo/108

Wymiary:
Długość -  cm
Materiał: drewno, metal
Technika: stolarska, wyrób rzemieślniczy
Pochodzenie: Rowień-Żory, Górny Śląsk
Datacja: I połowa XX w.

Opis: 
Nosidło, służyło do noszenia ciężarów, najczęściej wiader z wodą. Prezentowany obiekt wykonany jest z drewna i żelaza, ma kształt pałąkowatej belki z wycięciem na szyję zakładanej na ramiona, po obu stronach żelazne łańcuszki zakończone hakiem. Na haki symetrycznie zaczepiano dwa pojemniki o zbliżonej wadze dzięki czemu nosidło zachowywało równowagę.
Obiekt zakupiono w Rowniu-Żorach od ostatniego użytkownika dla Miejskiego Ośrodka Kultury w Żorach w związku z organizowaną wystawą z okazji 725-lecie miasta. Później uchwałą Zarządu Miasta z dnia 17.01.2001 przekazana dla utworzonego Muzeum Miejskiego.

Pralka

Numer inwentarzowy: MŻo/152/a-b

Wymiary:
Wysokość – 112 cm
Szerokość – 80 cm
Głębokość - 46 cm
Materiał: drewno, blacha ocynkowana
Technika: stolarska, wyrób fabryczny – część blaszana.
Pochodzenie: Palowice, Górny Śląsk
Datacja: połowa XX w.

Opis: 
Pralka drewniana ręczna czworoboczna, bęben wykonany z blachy ocynkowanej, fornirowanej. W górnej części pralki znajduje się drewniana część ruchoma z długą rękojeścią. Oryginalny część uległa uszkodzeniu, odtworzył ją kolekcjoner A. Buchta. Osoba piorąca poruszała energicznie rękojeścią części ruchomej w prawo i lewo powodując przesuwanie się pranych tkanin między bębnem i częścią ruchomą. Pralka stoi na czterech nogach, które zostały przytwierdzone wkrętami do drewna.
Prezentowany obiekt pochodzi z kolekcji Alfreda Buchty z Palowic (gmina Czerwionka-Leszczyny, powiat Rybnik). Przekazany jako darowizna dla Muzeum Miejskiego w Żorach dnia 30.12.2003.

Przetak

Numer inwentarzowy: MŻo/131

Wymiary:
Wysokość - 9.5 cm
Długość – 32 cm (średnica przetaka) 
Materiał: Drewno, siatka z końskiego włosia
Technika: ciesielsko – tkacka
Pochodzenie: Górny Śląsk
Datacja: II połowa XX w.

Opis: 
Przetak jest rodzajem dużego okrągłego sita, służącego do ręcznego oddzielania od siebie małych i większych obiektów lub do oddzielania obiektów stałych od płynów. pokazywany przetak wykorzystywany był do przesiewania mąki (usuwania zanieczyszczeń), wykonany z cienkiego pasma drewna i gęstego sita z końskiego włosia. 
Prezentowany obiekt pochodzi z kolekcji Alfreda Buchty z Palowic (gmina Czerwionka-Leszczyny, powiat Rybnik). Przekazany jako darowizna dla Muzeum Miejskiego w Żorach dnia 30.12.2003.

Sanki

Numer inwentarzowy: MŻo/747

Wymiary:
Długość - 63 cm
Szerokość - 36 cm                 
Wysokość - 21 cm
Materiał: drewno, blacha
Technika: stolarska
Pochodzenie: Palowice, Górny Śląsk
Datacja: I połowa XX w.

Opis: 
Drewniane sanki składają się z dwóch płóz, siedzenia zbite z czterech desek, wsparte na płozach za pomocą czterech pionowych kloców. Przód płóz wygięty do przodu, spody płóz obite blachą. Do sanek przywiązany jest sznur. Sanki  otrzymywały często dzieci jako prezent pod choinkę, dla wielu były jedynym sprzętem sportowym dostępnym w porze zimowej.
Prezentowany obiekt pochodzi z kolekcji Alfreda Buchty z Palowic (gmina Czerwionka-Leszczyny, powiat Rybnik). Przekazany jako darowizna dla Muzeum Miejskiego w Żorach dnia 30.12.2003.

Sierp

Numer inwentarzowy: MŻo/1089

Wymiary:
Długość - 13 cm (rękojeść)
Materiał: drewno, żelazo
Technika: wyrób rzemieślniczy
Pochodzenie: Chwałowice, Górny Śląsk
Datacja: I połowa XX w.

Opis: 
Sierp, proste, popularne narzędzie rolnicze, uważane za najstarsze z ręcznych narzędzi rolniczych, najczęściej używane do prac żniwnych. Zbudowane jest z ostrza o silnie zakrzywionym, elipsoidalnym kształcie i drewnianej rękojeści. Pierwotnie używany do ścinania zbóż, później do robienia snopków (ubiyranio). Był także używany do ścinania traw w miejscach, gdzie trudno to było czynić kosą. 
Zakup od mieszkanki Chwałowic z dnia 21.09.2005.

Szczypce do prania

Numer inwentarzowy: MŻo/1233

Wymiary:
Długość - 45 cm
Materiał: drewno, metal
Technika: stolarska, wyrób rzemieślniczy
Pochodzenie: Górny Śląsk
Datacja: połowa XX w.

Opis: 
Drewniane szczypce składają się z dwóch drewnianych listew o prostokątnym przekroju połączonych sprężystym drutem. Wykorzystywane były do obracania tkanin (pościel, bielizna) w czasie gotowania w dużych blaszanych naczyniach.

Szufla do zboża

Numer inwentarzowy: MŻo/986

Wymiary:
Długość - 132 cm
Szerokość - 22 cm 
Materiał: drewno
Technika: ciesielska
Pochodzenie: Chwałowice, Górny Śląsk
Datacja: około 1940 r.

Opis:
Drewniana szufla do zboża została wykonana przez użytkownika, służyła do przesypywania zboża z jednego miejsca na drugie. Ma długie stylisko i wyżłobioną w drewnie część pracującą. Na Śląsku nazywana łopatą do zboża.
Darowizna Marzeny Kuczery z Rybnika-Chwałowic dla Muzeum Miejskiego w Żorach z dnia 15.03.2005.

Tara

Numer inwentarzowy: MŻo/1404

Wymiary:
Wysokość - 60 cm (maks.)
Szerokość - 40 cm (maks.)
Materiał: blacha ocynkowana, drewno
Technika: wyrób rzemieślniczy
Pochodzenie: Górny Śląsk
Datacja: połowa XX w.

Opis: 
Tara wykonana jest z pofałdowanej blachy, obudowana drewnianą ramą. Narzędzie wykorzystywane do prania odzieży. Zazwyczaj umieszczana była na brzegu balii wypełnionej wodą lub trzymana przez osobę piorącą nad brzegiem rzeki. Pranie odbywa się poprzez przesuwanie namoczonej bielizny po powierzchni tary.
Zakupiono od ostatniej użytkowniczki dnia 18.11.2014.

Topór ciesielski

Numer inwentarzowy: MŻo/1307

Wymiary:
Długość – 55 cm 
Materiał: drewno, metal
Technika: ciesielska
Pochodzenie: Górny Śląsk
Datacja: I połowa XX w.

Opis: 
Topór ciesielski z drewnianą rękojeścią. Ostrze lekko wygięte z jedną stronę z widocznymi śladami ostrzenia. Ostrze zostało nasadzone na drewnianą rękojeść oraz przymocowane dodatkowo stalowym gwoździem. Przy rękojeści w otworze znajdują się dwa drewniane kliny.
Obiekt został zakupiony od mieszkańca Żor dnia 28.12.2009.

Waga

Numer inwentarzowy: MŻo/1052

Wymiary:
Wysokość – 20 cm
Szerokość – 10 cm
Długość – 45 cm
Średnica talerza – 19 cm
Materiał: metal, plastik
Technika: wyrób fabryczny
Pochodzenie: Górny Śląsk
Datacja: połowa XX w.

Opis: 
Waga sklepowa, żelazna, pomalowana na zielono, z dwoma plastikowymi talerzami z czego jeden talerz pęknięty. Posiadany przez Muzeum egzemplarz pokryty jest rdzą, ma liczne odpryśnięcia farby.   
Darowizna Barbary Kieczki z Żor dla Muzeum Miejskiego w Żorach z dnia 10.08.2005.

Warzecha do prania

Numer inwentarzowy: Mżo/639

Wymiary:
Długość – 66 cm
Materiał: drewno
Technika: ciesielska
Pochodzenie: Palowice, Górny Śląsk
Datacja: I połowa XX w.

Opis: 
Długa, wąska drewniana warzecha służyła do mieszania gotującego prania w kastrolu czyli w kotle do gotowania bielizny. Stanowiła wyposażenie każdego śląskiego domu.
Prezentowany obiekt pochodzi z kolekcji Alfreda Buchty z Palowic (gmina Czerwionka-Leszczyny, powiat Rybnik). Przekazany jako darowizna dla Muzeum Miejskiego w Żorach dnia 30.12.2003.

Wałek drewniany do maglownicy

Numer inwentarzowy: MŻo/647

Wymiary:
Długość - 63 cm
Materiał: drewno
Technika: ciesielska
Pochodzenie: Palowice, Górny Śląsk
Datacja: I połowa XX w.

Opis: 
Drewniany wałek stanowi część składowa maglownicy. Jest jednym z dwóch wałków przez które przetaczana jest tkanina.
Prezentowany obiekt pochodzi z kolekcji Alfreda Buchty z Palowic (gmina Czerwionka-Leszczyny, powiat Rybnik). Przekazany jako darowizna dla Muzeum Miejskiego w Żorach dnia 30.12.2003.