KURKOWE BRACTWO STRZELECKIE W ŻORACH

 

Historia Kurkowych Bractw sięgająca wczesnego średniowiecza mówiła, że zrzeszały one najznakomitszych obywateli, którzy organizowali się do obrony grodu. Władcy całej Europy popierali ruch bracki, bo zdejmował on z władcy obowiązek utrzymywania załóg wojskowych w miastach, które miały znaczenie militarne.

Obecnie Bractwo nie broni grodu, ponieważ nie ma takiej potrzeby. Nie jest to organizacja paramilitarna, która może „wyjść w pole”, jak czyniło to Bractwo z Bytomia w czasach wojen napoleońskich.

Dzisiejsze Bractwo jest kontynuatorem tradycji obronnych i patriotycznych oraz propagatorem strzelectwa. Przygotowuje w ten sposób ludzi do obrony kraju. W kraju ruch kurkowy traktowany jest niezwykle poważnie, choć niełatwo jest znaleźć ludzi, którzy chcą, potrafią i mają pieniądze na tę działalność. W mieście Bractwo pełni również funkcję wychowawczą i integracyjną.

Dzieje się to poprzez organizację i przeprowadzanie otwartych zawodów z okazji uchwalenia Konstytucji 3 Maja, Odzyskania Niepodległości 11 listopada, jak też wielu innych zawodów strzeleckich.

Tradycja Bractwa Kurkowego w Żorach sięga XVIII w. Najstarsze wzmianki o działalności Bractwa w Żorach pochodzą z 1776 roku.

W dawnych czasach członkami bractwa byli wyłącznie rzemieślnicy, kupcy, nauczyciele gimnazjalni, czyli ludzie z wyższych sfer (tzw. Plebsu do niego nie dopuszczano). Był to też sport typowo męski. Działalność organizacji została zawieszona na czas trwania I i II wojny światowej. Po II wojnie światowej dopiero w 1993 roku grupa pasjonatów strzelectwa postanowiła kultywować tradycję Bractwa. Bractwo liczy 50 Braci i 4 kadetów.

Są wśród nich przedstawiciele różnych profesji: lekarze, prywatni przedsiębiorcy, samorządowcy, strażacy i górnicy. Obecnie do Bractwa może wstąpić każdy, kto wyraża taką wolę i wypełnił deklarację członkowską, nie był osobą karaną, jest osobą ogólnie szanowaną i przejdzie roczny okres przygotowawczy. Wcześniej należy zapłacić wpisowe i opłacać miesięczne składki. Przez rok kandydat na Brata jest obserwowany i oceniany. Jeśli okaże się uczciwy, zostaje przyjęty do grona Braci Kurkowych. Prężny rozwój strzeleckiej organizacji to głównie zasługa dużego zaangażowania grupy pasjonatów, stanowiąca aktyw bractwa. Wśród Braci KBS znajdują się tacy, którzy szczególnie przysłużyli się Bractwu – tzw. honorowi członkowie.

Do „kurkowej społeczności” wybierani są przez Zarząd Bractwa, a uroczyste przyznanie takiego członkostwa odbywa się na walnym zebraniu Bractwa, ogłaszane na zawodach o tytuł Króla Kurkowego. Dotychczas tytuł honorowego członka Bractwa Kurkowego przyznano jedynie czterem osobom. Żorskie Bractwo, jako nieliczne w kraju, dopuszcza kobiety do czynnego udziału w swej działalności. Niestety tylko jedna kobieta zasiliła szeregi Bractwa Kurkowego.

Bractwo ujednoliciło swe mundury, które wzorowano na tradycyjnym ubiorze dawnego Bractwa Kurkowego w Żorach z czasów przedwojennych i zaczerpniętym ze starych fotografii i rysunków.

Nowe stroje składające się z czarnego kapelusza, czarnych spodni z białym lampasem oraz ciemnozielonej marynarki z czarnymi zdobieniami i srebrnymi guzikami ozdobionej na lewym ramieniu są symbolem Bractwa.

W pierwszych latach po reaktywacji Bractwo z Żor wstąpiło w szeregi Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego z siedzibą w Warszawie oraz poprzez Okręg Śląskiego Zjednoczenia Kurkowych Bractw RP w szeregi Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich RP z siedzibą w Poznaniu.

Wraz z rejestracją Bractwa w Sądzie Wojewódzkim 15 I 1996 roku pod nową nazwą Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Żorach celem Bractwa jest krzewienie uczuć patriotycznych, popularyzowanie tradycji i historii oręża polskiego, kształtowanie poszanowania osobistej odpowiedzialności obywateli za jutro Rzeczypospolitej Polskiej oraz patriotyczne wychowanie młodzieży.

Sposobem realizacji celów przez Kurkowe Bractwo Strzeleckie jest szeroko rozumiana popularyzacja kultury militarnej, współpraca z organizacjami, stowarzyszeniami społecznymi w kraju i zagranicą, prowadzenie działalności wychowawczej.

Żorskie Bractwo Kurkowe jest w Polsce prekursorem organizowania zawodów strzeleckich z broni czarnoprochowej, ładowanej odprzodowo.

W 1996 roku Kurkowe Bractwo Strzeleckie otrzymało od władz miasta sztandar. W 2003 roku zostało laureatem Nagrody Miejskiej Phoenix Sariensis.

W 1995 roku Kurkowe Bractwo Strzeleckie wzbogaciło się o replikę XVIII-wiecznej armaty, którą wykonali współwłaściciele firmy Lazar-Muszer z Kleszczowa, Bracia Kurkowi: Jerzy Muszer i bracia Tadeusz i Eugeniusz Lazar.

W 2006 roku, z okazji 10-lecia reaktywacji Bractwa wydało ono w drukarni Oldprint w Żorach publikację popularnonaukową pt. Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Żorach 1776-2006 autorstwa Jana Delowicza i Leszka Kowalczyka.

Istotnym elementem majątku Bractwa były i są klejnoty: „stary” łańcuch Króla Kurkowego ufundowany w 1924 roku przez pierwszego w okresie XX-lecia międzywojennego Króla Kurkowego Karola Sitko znajduje się w rękach prywatnych. W 1996 roku Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Żorach zleciło pracowni złotniczej w Krotoszynie wykonanie w srebrze ważącego 0,5 kg łańcucha królewskiego na bazie logo Żorskiego Bractwa. Według tradycji każdy następny Król Kurkowy poczuwa się do obowiązku fundowania ogniwa łańcucha lub zawieszki, dokładanej do głównego korpusu klejnotu. W tym samym czasie co łańcuch królewski powstały łańcuchy Prawego i Lewego Marszałka. Uchwałą Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Żorach 26 III 1999 roku został ustanowiony Krzyż Zasługi z Gwiazdą Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Żorach oraz Krzyż Zasługi Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Żorach, przyznawany przez Kapitułę.